Groei naar een 10

Hoe vervelend het ook is om de doeltreffendheid van een leider een cijfer te geven, soms heeft het nut, zorgt het voor duidelijkheid en kan je er wat mee.

Opstand

Groei naar een tien

Laat ik het baseren op een voorbeeld uit mijn eigen ervaring. Ik had een leidinggevende in mijn organisatie die ongeveer een vijf scoorde op de schaal van tien met betrekking tot zijn leiderschap. Hij werkte hard, had goede externe contacten, maar deed niet z’n best om een betere leider te worden en zocht ook geen hulp bij een coach of mentor, deed niets aan opleiding of training, maar deed ook niets met feedback en adviezen. De vijf was een permanente score. Het werkte negatief op de motivatie van zijn mensen. Op zich is dat al niet goed, maar het had ook tot consequentie dat als hij nieuwe mensen aan moest trekken, mensen aantrok die nog lager scoorden dan hij zelf. Dat is eigenlijk logisch, want als iemand zelf een vijf is, trekt hij nooit mensen aan die hoger scoren en als dat al zo zou zijn, dan kan hij ze niet motiveren of vasthouden. Vijven kunnen geen zessen, zevenen, achten, negenen of tienen leiden, hoe hard ze dat ook proberen, hoe hard ze ook werken. Achten kunnen wel zevens en zessen leiden en versterken, maar geef ze een negen en die negen zal snel vetrekken. Zo werkt leiderschap nu eenmaal. Na het in mijn voorbeeld langere tijd met de vijf als leidinggevende in mijn organisatie te hebben geprobeerd, kwamen zijn eigen mensen in opstand en eisten bij mij zijn vertrek. Er restte mij niets anders dan de betrokkene per direct van zijn functie te ontheffen en hem te vervangen door iemand met een hogere score. Overigens had dat ook iemand kunnen zijn op het niveau vijf, maar dan wel iemand die zichzelf wilde verbeteren, zichzelf verder wilde ontwikkelen. Zover als het dit voorbeeld kwam, mag je het als leider dus eigenlijk niet laten komen. Het was voor mij zelf dan ook een goede les (door schade en schande wordt je wijs).

Eigen groei

Als leider moet het dus je doel zijn je eigen effectiviteit te verhogen, zodat je stevig staat als een acht, een negen of een tien. Het is dus zinvol of liever gezegd sterk aan te raden je uiterste best te doen om je eigen niveau te verhogen, bij voorbeeld door deel te nemen aan trainingen, cursussen te volgen, e-e-learning, er over te lezen, er over te praten met mensen die je inspireren, kortom zorg voor je eigen groei.
Als ik het in dit verhaal heb over niveau en een cijferwaardering hoeft dat niet te betekenen dat het altijd alleen om intelligentie gaat. Nee het gaat er om wat er voor een functie nodig is. Dat kan intelligentie zijn, maar dat kunnen ook zaken zijn als flexibiliteit, het beschikken over bepaalde vaardigheden, reactievermogen, empathie, zelfvertrouwen, etc. Het gaat in dit verhaal met name om niveau van leiderschap, juist omdat dat zoveel impact heeft.

Ook je eigen niveau aantrekken

Deins er niet voor terug om leiders van je eigen niveau te vragen bij je organisatie te komen werken. Alleen de meest volwassen leiders kunnen de verleiding weerstaan om de gewillige, laag scorende leider aan te nemen. Mensen die lager scoren zijn voor jou immers buigzamer, kunnen met minder stress gecoacht worden. Ze zijn eerder onder de indruk van jou als hun leider. Ze strelen dus je ego, maar dat heeft een prijs, want zij volgen jouw voorbeeld. Ook zij verzamelen weer mensen om zich heen die weer minder leiderschapskwaliteiten hebben dan zij en zo ontstaat er een neerwaartse spiraal. Op die manier wordt er voortdurend concessies gedaan aan de kwaliteit van het leiderschap in de hele organisatie en dat heeft onherroepelijk nadelige gevolgen voor resultaat en continuïteit.

groei naar een tien

Zorg dat ook zij groeien

Zorg dus dat jouw mensen groeien, dat hun leiderschap zich verder ontwikkelt, op dezelfde manier dus als jij groeit. Door dat te doen zal voortdurend het leiderschap van je organisatie groeien, ten gunste van resultaat en continuïteit van de organisatie en daar profiteer je zelf ook weer van. Het niveau van leiderschap in een organisatie bepaalt immers voor een belangrijk deel het succes van die organisatie en dat van jezelf.
Groei leidt niet alleen tot beter resultaat en verbetering van de continuïteit zowel voor jezelf als voor de organisatie, het geeft ook voldoening, plezier in het werk, rust, overzicht. Het zorgt voor meer zelfvertrouwen en dat werpt zijn vruchten af in de werkomgeving, maar ook in je privé leven. Het laat je groeien als mens.

Niet iedereen kan en hoeft een 10 te worden, maar het inslaan en het volgen van een groeitraject is voor iedereen mogelijk en op elk niveau. Je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn hulpmiddelen genoeg: trainingen, cursussen, e-learning, coaching, te veel om op te noemen. Het vraagt van jou alleen: ambitie, inzet en doorzettingsvermogen.