Bij leidinggeven is er hetzelfde dilemma als bij opvoeden van kinderen. Is het goed om ruimte te geven of is het beter om de teugels strak aan te trekken? Elke leidinggevende op wat voor niveau dan ook heeft er mee te maken.
Laten we eens kijken wat er bij beide methodes gebeurt:
Vieren
Professionals
De teugels vieren betekent dat je als leidinggevende ruimte geeft voor eigen initiatief. Het betekent dat je het te bereiken resultaat definieert, mogelijk in overleg met de medewerker en communiceert en verder globaal aangeeft hoe dat resultaat bereikt kan worden. Je geeft de medewerker de mogelijkheid zelf invulling te geven aan de manier waarop het resultaat wordt bereikt. Als leidinggevende beperk je je tot het scheppen van de goede omstandigheden voor de medewerker om het gestelde doel te bereiken en je probeert hem/haar te motiveren op een coachende wijze. Je laat de medewerker dus maximaal participeren en delegeert bevoegdheden en verantwoordelijkheid. Zelf ben je als leidinggevende de trainer/coach.
Aantrekken
Als je de teugels aantrekt betekent het dat je dicht op je medewerker zit. Je bent duidelijk over het doel dat bereikt dient te worden en je bent ook duidelijk over hoe dat doel dient te worden gerealiseerd, inclusief over waar, wat en wanneer. Je controleert regelmatig of de medewerker op schema zit en of hij/zij volgens plan werkt. Je grijpt direct in als je constateert dat er iets niet goed gaat. Je zorgt er voor dat er weinig tot geen fouten gemaakt worden. Eigen initiatieven hoeven door de medewerker niet te worden genomen. Jij bepaalt wat er gebeurt en hoe. De verantwoordelijkheid blijft bij jou. De medewerker voert uit. Hij/zij weet precies waar hij/zij aan toe is.
Nogal verschillend dus.
Wat is beter? Dat hangt van een aantal factoren af, zoals je eigen persoonlijkheid als leidinggevende, je mate van zelfvertrouwen, aan wie geef je leiding, wat is de cultuur binnen de organisatie, wat is de aard van de organisatie en de producten
Beter om te vieren
- Als je leiding geeft aan professionals, aan hoog opgeleide medewerkers, aan mensen die ervaring en kennis hebben.
- Als je voldoende zelfvertrouwen hebt en voldoende vertrouwen in je medewerkers.
- Als je de competenties van je medewerkers kent en tevens inzicht hebt in hun persoonlijkheden en hun beperkingen
- Als je gezag hebt, dus dat je als leidinggevende geaccepteerd bent.
- Als er consensus is en duidelijkheid over de te bereiken doelstelling, het beoogde resultaat (dat moet je dan wel eerst gezamenlijk hebben vastgesteld)
- Als jij als leidinggevende de ruimte krijgt van degene aan wie je rapporteert of als je zelf eindverantwoordelijk bent
- Als de cultuur in het bedrijf het toestaat dat er van gemaakte fouten wordt geleerd
- Als de cultuur in het bedrijf ook bottom-up is en niet alleen top-down
Beter om aan te trekken
- Als je leiding geeft aan mensen met weinig of geen ervaring en/of kennis
- Als je zelf nog geen of weinig ervaring hebt als leidinggevende
- Als je je medewerkers (nog) niet voldoende kent, als je geen volledig beeld hebt van hun competenties, mogelijkheden en beperkingen
- Als de medewerkers jou (nog) niet voldoende kennen, nog niet weten wat ze aan je hebben
- Als je je als leidinggevende baseert op macht en in mindere mate op gezag
- Als er op zeer korte termijn resultaten moeten worden behaald in kritische omstandigheden
- Als er geen volledige consensus is over doelstelling, beoogd resultaat met al je medewerkers
- Als jouw leidinggevende jou kort op de huid zit, dus de teugels aantrekt
- Als de cultuur in het bedrijf er een is van zero-tolerance qua gemaakte fouten (dat kan te maken hebben met de aard van het bedrijf en met de producten)
- Als de cultuur in het bedrijf er een is van top-down.
Veiligheid, risico’s en resultaten
Laten vieren / loslaten
Het aantrekken van de teugels levert voor de leidinggevende meer veiligheid op, zeker op korte termijn. Veiligheid voor de eigen positie en het gevoel van grip te hebben op de situatie en het bereiken van het gewenste resultaat.
Het vieren van de teugels levert voor de leidinggevende rust en overzicht op. Het zorgt voor tevreden en gemotiveerde medewerkers die verantwoordelijkheid nemen, die met ideeen komen en initiatieven nemen. Er worden risico’s genomen. Op de langere termijn zal dit een beter resultaat voor bedrijf, voor de medewerkers en voor de leidinggevende opleveren.
Korte en langere termijn
Voor de korte termijn zal het aantrekken van de teugels vaak de voorkeur verdienen en effectief zijn.
Voor de iets langere termijn zal in de meeste gevallen het vieren van de teugels tot een beter resultaat leiden en effectief zijn.
Echter alleen als aan de voorwaarden zoals eerder genoemd is voldaan. Als dat niet het geval is, gebeuren er ongelukken. Als dat wel het geval is bestaat er een win/win/win situatie voor leidinggevende/bedrijf/medewerker.
Origineel uit 2013
