Emotionele intelligentie, luxe of noodzaak?
Het blijft moeilijk om te voorspellen of iemand in zijn of haar werk succesvol gaat worden, en al helemaal als het gaat om een leidinggevende functie.
We zijn gewend om te kijken naar iemands cv, naar diploma’s en ervaring. Een of meerdere gesprekken vinden we belangrijk, al of niet met meerdere interviewers. Soms vinden we het nuttig iemand een IQ-test te laten doen en soms een assessment. Allemaal instrumenten die er toe moeten leiden te kunnen voorspellen of iemand succesvol zal zijn.
Maar komen bij het gebruik van die instrumenten ook de echte factoren aan bod die bepalen hoe succesvol iemand zal zijn? En wat zijn de essentiële factoren om succesvol te zijn c.q. te worden eigenlijk?
Succes met emotionele intelligentie
Een hoog IQ (al of niet getest) blijkt geen garantie voor succes. Het kan voor bepaalde functies wel nuttig en soms noodzakelijk zijn, maar mensen met een hoog IQ blijken toch wel eens te falen. Een hoog intelligentie quotiënt bepaalt dus niet per definitie of iemand succesvol zal zijn.
Ik denk dat de emotionele intelligentie, gemeten met de index EQ (emotiequotiënt), veel bepalender is.
Uit onderzoeken komt immers naar voren dat mensen die succesvol zijn een hoog EQ hebben. Het schijnt zelfs zo te zijn dat emotionele vaardigheden twee keer zo bepalend zijn in hun bijdrage aan goede prestaties als zuivere intelligentie en vakbekwaamheid.
Wat is dan emotionele intelligentie?
De meest gebruikte definitie is die van Salovey & Mayer uit 1990:
Het vermogen uw eigen emoties en emoties van anderen waar te nemen, emoties en emotionele betekenis te begrijpen, emoties te reguleren en te gebruiken om uw denken en handelen te leiden.
Iets eenvoudiger uitgedrukt is de definitie van Daniel Goleman uit 1996:
De capaciteiten om uw eigen gevoelens en die van anderen te herkennen, om het motiveren van uzelf en om het goed omgaan met emoties zowel met die in uzelf als met die in uw relaties.
Ligt emotionele intelligentie vast?
Je IQ ligt in principe vast. Je IQ ontwikkelt zich tot de late tienerjaren en blijft stabiel tot eind vijftig. Daarna neemt hij heel langzaam af.
Bij EQ is dat niet zo. Je emotionele intelligentie ontwikkel je c.q. kan je ontwikkelen. Het zijn geen aangeboren talenten, maar aangeleerde vaardigheden, en die zijn dus te verbeteren.
Is emotionele intelligentie meetbaar?
Ja, er zijn diverse testen voor beschikbaar. Ze worden ook steeds meer gebruikt en zijn dan ook de laatste tijd steeds betrouwbaarder geworden. Maar zo’n keiharde uitspraak als je met een IQ-test kunt doen, is voor een EQ-test niet mogelijk. Het EQ is immers geen exact meetbare eigenschap. Maar een goede indicatie kan zo’n EQ test wel degelijk opleveren.
Wat zijn de hoofdelementen van emotionele intelligentie?
Je mate van
– zelfinzicht,
– zelfmanagement,
– sociaal bewustzijn
– relatiemanagement
zijn de eigenschappen die de hoogte van je emotionele intelligentie bepalen.
Over welke vaardigheden gaat het?
Bij bovengenoemde elementen van emotionele intelligentie horen volgens het model van Goleman de volgende vaardigheden:
+ Zelfvertrouwen
+ Zelfinzicht
+ Accurate zelfevaluatie
+ Emotionele zelfbeheersing
+ Transparantie
+ Souplesse
+ Presteren
+ Initiatief
+ Optimisme
+ Inlevingsvermogen
+ Dienstbaarheid
+ Inspiratie
+ Invloed
+ Anderen tot ontwikkeling aanzetten
+ Katalysator voor veranderingen
+ Conflictmanagement
+ Samenwerken in een team
Dat zijn er heel wat en niemand zal op al deze vaardigheden optimaal scoren, maar ze zijn wel allemaal van invloed op je mate van succes.
Het al of niet hebben van een hoge mate van emotionele intelligentie is niet vrijblijvend. Denk je bij voorbeeld aan leidinggeven op basis van gezag i.p.v. op macht, dan is het hebben van een hoge mate van emotionele intelligentie een absolute noodzaak.
Hebben vrouwen meer emotionele intelligentie dan mannen?
Daar wordt vaak wel vanuit gegaan, maar dat is qua totaal score niet het geval. Er is wel een verschil tussen de mate van interpersoonlijke intelligentie en intrapersoonlijke intelligentie.
Interpersoonlijke intelligentie is de intelligentie die zich manifesteert in het contact met mensen en intrapersoonlijke intelligentie wordt vooral zichtbaar in de manier waarop een mens vanuit zichzelf handelt.
Vrouwen lijken betere interpersoonlijke vaardigheden te hebben, terwijl mannen over betere intrapersoonlijke vaardigheden lijken te beschikken.
Kan je emotionele intelligentie ontwikkelen?
Ja zeker. Sterker nog. Emotionele intelligentie ontstaat alleen maar door het zelf ontwikkelen. Zoals al eerder vermeld, het zijn immers geen aangeboren talenten. Ze ontstaan. Veelal gaat dat onbewust en wordt de mate van die ontwikkeling sterk door omgeving en omstandigheden bepaald.
Maar je kan de betreffende vaardigheden ook bewust zelf ontwikkelen c.q. verder ontwikkelen.
Maar…. Er is veel oefening en herhaling voor nodig. Je zult het echt moeten willen en er voor moeten werken omdat bestaande gewoontes moeten worden vervangen door andere, betere gewoontes. Een korte cursus of een doe-het-zelf boek gaan je niet helpen. Je kunt er wel begeleiding bij vragen door een coach. Dat kan zeker zinvol zijn. Bij P&B Improvement kunnen we die begeleiding geven.
Emotionele intelligentie luxe of noodzaak?
Als je het bovenstaande leest, laat het antwoord zich raden.
